Meymun çiçəyi (Monkeypox) nadir rast gəlinən, lakin potensial ciddi viral xəstəlikdir. Xəstəliyə "Meymun çiçəyi virusu" səbəb olur və bu virus, çiçək xəstəliyinə səbəb olan virusa (variola virusu) yaxın bir virusdur, lakin meymun çiçəyi xəstəliyi adətən daha yüngül keçir və ölümcül halları çox nadirdir.

Əsas xüsusiyyətləri və simptomları:

1. Yoluxma: Meymun çiçəyi əsasən vəhşi heyvanlar, xüsusilə gəmiricilər və primatlardan insanlara keçə bilər. İnsanlar arasında isə yaxın təmas, yoluxmuş şəxsin ifrazatları ilə birbaşa təmas və ya təmasda olduğu əşyalar vasitəsilə ötürülür.

2. Simptomlar:

   • İlkin simptomlar: Qızdırma, baş ağrısı, əzələ ağrıları, yorğunluq, limfa düyünlərinin şişməsi kimi əlamətlərlə başlayır.
   • Dəri səpgiləri: Xəstəliyin ikinci mərhələsində bədəndə səpgilər meydana gəlir. Bu səpgilər əvvəlcə kiçik ləkələr kimi başlayır, sonra isə qabarıqlara və irinli qabarcıqlara çevrilir. Bu qabarcıqlar bir neçə gün ərzində quruyub, qabıq bağlayaraq düşür.
   • Xəstəlik mərhələləri: İlk simptomların yaranmasından sonra adətən 1-3 gün ərzində səpgilər yaranır və bütün bədənə yayılır.

3. Yayılması: Əsasən Afrika qitəsində görülür və adətən meymunlar və ya digər heyvanlarla təmas nəticəsində baş verir. İnsanlar arasında ötürülməsi daha nadir hallarda baş versə də, bəzi epidemiyalar qeydə alınıb.

4. Müalicə və qarşısının alınması:

   • Meymun çiçəyinə qarşı spesifik bir müalicə yoxdur, lakin xəstəliyin simptomlarını yüngülləşdirmək üçün dəstək müalicəsi tətbiq olunur.
   • Çiçək peyvəndi: Çiçək xəstəliyinə qarşı peyvənd, meymun çiçəyi virusuna qarşı da müəyyən dərəcədə qoruyucudur. Bu səbəbdən bəzi ölkələrdə bu peyvənd epidemiyalar zamanı istifadə edilə bilər.
   • Yoluxma riskini azaltmaq üçün heyvanlarla təmasdan qaçınmaq, xəstə şəxslərlə yaxın təmasdan uzaq durmaq və şəxsi gigiyenaya diqqət yetirmək vacibdir.

Meymun çiçəyi xəstəliyi ilə bağlı ən vacib məqam:

Meymun çiçəyi nadir hallarda ağırlaşmalara səbəb olur və çox vaxt öz-özünə sağalır. Lakin immun sistemi zəif olan insanlar, uşaqlar və hamilə qadınlar üçün daha təhlükəli ola bilər. Dünyanın bəzi yerlərində son illərdə yayılma halları müşahidə edilib, lakin geniş miqyaslı epidemiyaların qarşısı alınır.